Die bezoeker was fout geweest in de oorlog. Maar mijn moeder verbood ons daarover te spreken. Hij had immers zijn straf uitgezeten en was dankzij de koningin weer op vrije voeten. Ik verwachtte het monster van Frankenstein aan te treffen: een gevangenisboef nota bene! De man bleek een vriendelijke oude heer die grapjes maakte en voor ons kinderen chocola had meegenomen. Het gaf mijn idee van goed en fout een flinke knauw.

Er is altijd gedoe met die gratie. Je gaat als vorst toch op de stoel van de rechter zitten. Bij het huwelijk van Beatrix in 1966 is er nog gratie verleend. Maar toen haar moeder in 1973 vijfentwintig jaar op de troon zat, begon de regering er niet meer aan.

Wanneer verlenen wij eigenlijk gratie? Ik bedoel het niet als geschiedenisvraag. Met wij bedoel ik in dit geval u en ik, wij met zijn allen dus. Wij houden al een tijdje een aantal mensen gestraft. In een soort voorarrest zitten zij want ze weten nog niet hoe lang hun straf gaat uitvallen.

Ik heb het over die zanger die zijn handen niet thuis kon houden. En die rapper die het ook niet kon. En die pianist die achter zijn geslacht aanliep waar zangeressen die dachten dat het allemaal zo hoorde het slachtoffer van werden. En die castingdirecteur die jonge acteurs zich liet aftrekken als auditie maar niet heus.

En, van een heel andere orde, die tv-presentator, misschien de beste die we gehad hebben, die te vaak stond te schelden na afloop van de uitzending.

Een aantal van die zaken is nog onder de rechter dus het past mij niet daar doorheen te gaan fietsen. Maar niet iedereen is aangeklaagd. En vroeg of laat zullen de beklaagden hun straf, hoe die ook uitvalt, achter de rug hebben.

En wij? Wat doen wij dan? Houden we hen in het beklaagdenbankje? Eind jaren negentig veroorzaakte zanger Marco Bakker een dodelijk ongeluk. Het heeft een kleine tien jaar geduurd voor het publiek, of de concertdirecteuren, hem weer in genade aannamen. Lang nadat zijn (taak)straf erop zat.

Hoe lang zal het duren voordat wij de rapper, de zanger, de pianist en de presentator gratie verlenen? Misschien is het te vroeg om hierover te beginnen. Maar zo jong ben ik ook niet meer. En ik wil het graag aan de orde stellen voor mijn inkt op is.

Want wij kunnen soms zo streng zijn met zijn allen. Strenger nog dan de wet. Vandaar.